“Эмэгтэй хүн байхын бишрэм тал” 20 цуврал лекцийн 17-р хэсгийг

Ау Лак (Вьетнам)-т болсон явдлыг ярьж өгсөн гэлэнмааг эргээд дурдъя. Дөнгөж шинээр баригдсан, төгс, үзэсгэлэнтэй, цэвэрхэн хийд байж гэнэ. Маш олон залуу эрчүүд мэдээж их л өндөр санаа зорилго, хүсэл тэмүүлэлтэйгээр орж ирцгээжээ. Гэхдээ олон хүн тэр хийдэд очиж, их хэмжээний сайн өргөл өргөж гэнэ. Дэндүү сайн өргөл өгч. Тэгтэл тэрхүү хийдийн хамба лам тэдгээр лам нарт хандан, “Та нар бол юм хэрчдэг мод, харин тэд бол хутга нь. Хэрэв та нар үргэлжлүүлэн чин сэтгэлээсээ бясалгахгүй бол та нараас юу ч үлдэхгүй болтол тэд хэрчих болно.” гэжээ. Дараа нь төд удалгүй бүхий л лам нар эгэл жирийн амьдралдаа орж, хүнтэй гэрлэж, хүүхэд, гэр бүлтэй болцгоожээ. Энэ бол гэлэнмаа багшийн ярьсан жинхэнэ бодит түүх.

Тийм учраас би түүнийг надад юм зааж, түүх ярьж өгч байсан гэсэн юм. Тэр бас надад “Болгоомжтой байж, тэр дүрвэгсдийн лагерийн жижиг өрөөнд ганцаараа бүү амьдар.” гэж хэлсэн. Гэвч надад өөр сонголт байгаагүй. Надад хамт амьдрах хэн ч байгаагүй. Би ганцаараа байхыг илүүд үздэг. Намайг “Яагаад?” гэж асуухад тэр “Өө сүнснүүд их олуулаа. Үргэлж хоосон нойлд ороод шөнөөр бас тэнд сууж байдаг.” гэж хэлсэн. Хариуд нь “Надад юу ч харагддаггүй” гэв. Эсвэл магадгүй Будда намайг бүү айг гээд нүдийг минь халхалсан байх, эсвэл Будда намайг айлгахгүй гэж тэднийг хөөж гаргасан байх. Тиймээс би тэндээ байсаар л байсан.

Тэр гэлэнмаа сүнс, хий үзэгдэл харж чаддаг бөгөөд юу мэдэрч, бодож байгааг тань бас хардаг. Далдын хүчтэй, зөн билигтэй байсан. Гэхдээ гүйцэт биш, зарим хэсэг нь.

Өөр нэг дүрвэгсдийн лагерьд байсан бас нэг лам, илүү тусдаа бусад аулак (вьетнам) дүрвэгсдийн хамт тусдаа барилгад байсан. Тэр миний ирээдүйг харж, намайг дэлхийд алдартай болно, сүнслэгээр маш агуу болно гэж хэлсэн. Тийм л зүйл хэлсэн. Тухайн үед би зүгээр л түүнийг дэндүү эелдэг юм гэж бодож байлаа. Учир нь би үнэхээр хичээнгүй Буддын шашинтан байсан. Лам нарт өргөл барьц өгч, олон лам гэлэнмаа нар манай гэрт бас ирдэг байв. Би тэдэнд яг л Будда мэт ханддаг байлаа. Мэдээж тэднийг Будда гэж дууддаг байгаагүй л дээ. Их Багш энэ тэр гэж дууддаг байв. Тэгээд өөрийгөө болохоор “таны хүүхэд” гэдэг байсан. Ау Лак (Вьетнам)-т бид хаа хамаагүй хүнийг “Их Багш” гэдэггүй. Их Багш гэдэг нь “Sư”. “Phụ” гэдэг нь аав, эсвэл ээж гэсэн утгатай. Эсвэл гэлэнмаа байвал “sư cô” гэдэг ба “нагац их багш” гэсэн утгатай. Харин “sư phụ” нь “аав их багш” гэсэн утгатай. Тэгээд өөрийгөө болохоор “хүүхэд”, “таны хүүхэд” гэдэг.

Ай даа, би их олон зүйлийн талаар ярилаа. Та нар бүгдийг нь шингээгээд авч чадна гэж найдъя. Хамаагүй дээ. Би хэзээ та нарт ахиад хэлэх боломжгүй болохыг таашгүй. Өдөр бүрд би сүүлчийн минь өдөр мэт ханддаг. Тиймээс хийж чадах юу л байна хийдэг юм. Хэрэв та нарын зарим нь сонсохгүй, итгэхгүй байвал магадгүй сонсож, итгэх өөр бусад нь байгаа. Тэгээд магадгүй тэд өөрсдөө сүнсээ аварч, илүү буянтай, илүү ёс суртахуунтай, зүй ёсоор жинхэнэ хүмүүн болж, нийгмийг аюул багатай, амьдрахад илүү аюулгүй болгон, сүнс нь цэвэрлэгдэж, өөрсдөд нь илүү сайн байх болно. Тиймээс би зүгээр л хэлье, хэн ч бай сонсвол сонсог. Тэдэнд сайн. Сонсохгүй хүмүүсийг би тэртээ тэргүй мэдэхгүй шүү дээ. Би юу ч хүсээгүй учраас юу ч алдахаас айхгүй. Хэрэв миний аль нэг хэлсэн зүйл та бүхэнд ач тус хүргэвэл Бурханд талархаарай, бүхий л Будда нарт, бүх Их Багш нарт талархаарай. Надад огтхон ч талархах шаардлагагүй. Тэд надад урам өгсөн, мөн ямар ч яриа хийхийнхээ өмнө би үргэлж Тэдэнд залбирч, Тэднийг магтаж надаар дамжуулж ярихыг хүсэн, “Эгэл жишиг, эгогоор минь намайг бүү яриулаарай.” гэдэг.

Мөн би ямар ч яриагаа миний яриа гэж боддоггүй. Заримдаа би хүмүүний зарим стандартаар онигоо энэ тэр ярьдаг ч би өөрийгөө үнэхээр хэн нэгэнд зааж сургадаг гэж боддоггүй. Бусдад ач тустай бүхнийг яриулдагт нь би ямагт Бурханд талархдаг. Амьтан-хүмүүс хүртэл сонсдог. Алс холоос сүнс нь сонсож чаддаг.

Амьтан-хүмүүс надад үнэхээрийн эелдэг хандана. Намайг хаа ч явсан, шувуу-хүмүүс ирээд энэ тэр зүйлсийг хэлнэ. Дэлхийгээс болоод, эсвэл юм бүхнээс болоод сэтгэл түгшиж байхад тэд ирж сайн мэдээ дуулгадаг. Гэхдээ би хэлж болохгүй. Цаг нь болохоор та нар мэднэ ээ. Хулгана хүмүүс хүртэл шүү.

Нэг удаа би хотод биш ч хотын захад гэх үү дээ, хэд хэдэн байшингийн дунд байрлаж байв. Би хулгана-хүмүүсийг хооллодог байлаа. Шувуу-хүмүүсийг хооллож байсан ч хулгана-хүмүүс бас ирээд хамт хооллодог байв. Гэтэл хөршүүд хараад албаны хүмүүст мэдэгдчихсэн. Улмаар тэднээс надад захидал ирсэн. Намайг загнаж бариагүй л дээ. Тун эелдгээр бичсэн байсан. “Тэднийг бүү хоолло. Яагаад гэвэл хулгана-хүмүүс ирж иднэ. Мөн хулгана танд болон танай хөршийнхөнд халдварлах өвчин энэ тэр тээж байж болзошгүй. Тиймээс бүү хооллоорой.” гэсэн байв. Би тэднийг хооллоод байвал тэд асуудал тарина. Тэр бол баттай. Эхлээд тэд эелдэг, зөөлнөөр хэлж бичсэн ч дараа нь асуудал тарина. Торгууль төлөх юм уу эсвэл бүр шоронд ч орж мэднэ, нөхцөл байдлаас хамаардаг. Тэр улсын хуулийг би сайн мэдэхгүй. Хэт олон хууль мэдэх боломжгүй. Тиймээс тэднийг хооллохоо больсон.

Ойрхон байсан бүх шувуу-хүмүүс, бас хулгана-хүмүүсээс уучлал хүссэн. Тэднийг зүгээр байгаа эсэхийг ахин дахин асууж байв. Тэд зүгээр гэж хариулсан. Жишээ нь цахлай-хүмүүс ер нь бол загас-хүмүүсийг идэх дургүй. Өмхий үнэртэй гэж байсан. Гэвч дараа нь хэрэв би тэднийг хооллохгүй бол тэд явж загас л иднэ. Бурхан минь үнэхээр өрөвдөх юм. Зүрх минь бараг л эмтэрсэн. Тэгээд би “Гэхдээ та нар зүгээр үү?” гэхэд тэд “Тийм ээ, зүгээр. Санаа зоволтгүй.” гэв. Мөн хулгана-хүмүүсээс бас би “Одоо яана вэ? Та нар өдөр бүр ирээд хялбар хооллодог байсан. Одоо та нар яах вэ? Та нарт хоол байгаа юу?” гэж асуухад тэд “Санаа зоволтгүй дээ. Бид хоол олно. Яаж гэдгийг мэднэ. Өөрсдийгөө харж хандаж чадна.” гэсэн. Үнэг-хүмүүс бас маш их хайраар үүнтэй төстэй зүйлс хэлж, намайг тэднийг хооллосонгүй гэж зэмлэхийн оронд тайтгаруулахыг хичээсэн. Гэвч би үүрдийн гуниг мэдэрч байв.

Манай нийгэмд, амьдарч байгаа улс оронд тань, өөрийн тань эх орон ч гэлээ, эсвэл эх орон тань биш байлаа ч хуулийг нь мөрдөх ёстой. Тэр хуулийг нь мэддэг бол мөрдөх ёстой. Мэдэхгүй бол харин мэдэхгүйгээсээ болоод ямар нэг буруу зүйл хийвэл шийтгэлийг нь ялгаагүй л хүртэх ёстой болно. Тэгээд үүний дараа би үнэхээр их шаналсан. Одоо ч энэ бүх хугацаанд өрөвдсөөр л байгаа. Гэхдээ би өөр тийшээ нүүсэн ч тэд ирж надтай ярьдаг хэвээр. Надаас “Өө, энэ сайн уу, тэр сайн уу?” гэж асуудаг хэвээр. Эсвэл, “Үүнээс болгоомжил, түүнээс болгоомжил.” гэнэ. Намайг хаа ч явсан тэд ирдэг, тэднийг хооллохгүй байсан ч ирдэг. Тиймээс би хаа ч явсан хэрэв хүмүүс илүү том цэцэрлэгтэй учраас, илүү тусдаа амьдардаг учраас шувуу-(хүмүүс), хулгана-(хүмүүс)ийг хооллож байгааг харвал би үнэхээр их баярладаг. Тэдэнд сайн сайхныг ерөөдөг. “Бурхан таныг өршөөг, Бурхан ивээг” гэх мэт зүйлс хэлдэг.

Гэвч энэ дэлхийд эгэл дэлхийн хууль бий. Харин Ертөнцөд бас Ертөнцийн хууль байдаг. Бид амьдрахын тулд бүх хуулийг дагах ёстой. Гэвч хэрэв сүнс тань гэтлэгдсэн бол жинхэнэ Гэртээ – Буддагийн Оронд, Диваажингийн Гэртээ очвол ахин хэзээ ч санаа зовох юм уу ахин юунаас айх шаардлагагүй болно. Тэдэнд тийм хууль байдаггүй. “Зовлон”, “өвдөлт”, эсвэл “дүрэм” юм уу “хууль” гэсэн толь бичиг байдаггүй. Яагаад гэвэл бүгд Диваажинд, Бурханы Оронд амьдардаг. Бүхэлдээ сайхан, аз жаргалтай, байнгын баяр баясалтай. Хийх зүйл тань ердөө л эргэн тойрон алхаж, хөрш дээрээ зочлох юм уу эсвэл явж Буддад хүндэтгэл үзүүлэн, өөрийгөө хооллоно. Алхах юм уу автобусаар явах ч шаардлагагүй. Зүгээр л нисдэг. Үүлэн дээгүүр нисдэг байх жишээтэй. Ямар Газарт очсоноос хамаардаг. Эсвэл гэдэсний хэсэгтээ бүс зүүгээд нэг товч дарахад л аюулгүй зөөлнөөр нисэн явдаг. Яг л агаар дээр алхаж буй мэт. Эсвэл үүлэн дээр гарч, үүлэнд хаашаа явах хүсэлтэй байгаагаа хэлэхэд л хүргээд өгнө.

Мөн байшингуудтай. Бүгд тус тусдаа том байшинтай. Энэ дэлхийн ямар ч том байшин Бурханы Оронд буй та нарын байшингаас жижигхэн. Жишээ нь Авид Бурханы Орныхоос жижиг. Бадамлянхуа цэцэг дотор байлаа ч тэр. Гэхдээ хэдий цэцэг шиг хэлбэртэй ч гэр тань юм! Том цэцэгс. Жижигхэн лянхуа биш, эсвэл жижиг байшин биш, үнэхээр агуу. Яагаад гэвэл та нар бас тэнд том биетэй байх учраас зай талбай хэрэгтэй. Тэр байшин гэхдээ та нарт хэрэг болохгүй. Зүгээр л тэнд суугаад бясалгаж, өөр хэн ч үймүүлэхгүй байг гээд хүн бүрд нэгийг өгдөг. Тийм газарт зөвхөн аз жаргал, баяр баясал л байх болно. Хүссэн бүхэн тань автоматаар ирнэ. Юуны ч тухай бодсон шууд л ирнэ. Гэхдээ тэртээ тэргүй тэнд их зүйл боддоггүй. Юу ч байсан сэтгэл хангалуун байдаг. Хэрэгтэй бүхэн тань маш энгийн, юу ч байсан шууд л ирдэг.

Мөн тэндхийн бүх шувуу-(хүмүүс), амьтан-хүмүүс нь үзэсгэлэнтэй, тойроод гэрэлтэй, бас дуулж байдаг. Тэд хүн бүрд бясалгалаа хийж, илүү өндөрт дэвшихийг сануулдаг. Магадгүй та заавал Будда болох ёстойдоо биш. Харин Будда болчихвол сайхан санагдана, өөрийн тань амжилт сайхан байх болно. Тэгээд бусдад туслах боломжтой болж, магадгүй зовлонт ертөнцөд юм уу тамд үлдэж хоцорсон хамаатан садан найз нөхдөдөө туслах боломжтой. Ихэвчлэн ухамсрын өндөр төвшинд хүрэхэд танай овгийн, гэр бүлийн олон үе бас чөлөөлөгдөж, тамд унахгүй. Гэвч магадгүй цөөн хэд нь, эсвэл хэд хэд нь Буддын шашныг дагадаггүй, Христийг ч юм уу бусад Их Багш нарыг дагалгүй муу зүйлс хийж байсан бол тамд шийтгүүлэх ёстой болдог. Тэгээд дараа нь Буддагийн Орноос та нар Диваажин, газар дэлхийг нэвт харж, магадгүй нэг хамаатан тань, гэр бүлийн тань гишүүн, эсвэл бүр магадгүй аав тань, ээж тань тамд зовж байгааг хараад бууж ирээд золиос гарган, тэдэнд тусалж болно.

Photo Caption: Энэ хоромхон зуурын ертөнцөд алтлаг үе ховорхон. Байх үед нь таашаан хараарай.